مراقبت هاى دهانى کودک از بدو تولد آغاز شود.
درابتدا به صورت تمیز کردن لثه و دندانها با گاز استریل مرطوب و سپس به کمک مسواک هاى انگشتى یا مسواک کوچک مرطوب زیرا معمولا کودکان تا ٣ سالگى توانایى خالى کردن آب دهان را ندارند و بلعیدن خمیر دندانهاى اطفال که اکثرا حاوى فلوراید هستند سمى مى باشد و منجر به ایجاد بیمارى فلورزیس در دندانهاى کودک مى شود.
از سن سه سالگى به بعد که کودکان این توانایى را پیدا نموده و مادر اندکى خمیر دندان ( به اندازه دانه عدس) روى برس هاى مسواک با فشار قرار مى دهد تا خمیر دندان وارد برس هاى مسواک شده و کودک نتواند حین مسواک زدن آن رابه راحتى قورت دهد.
مى توان ازمسواک هاى با دسته پهن و سر کوچک براى استفاده راحت تر کودک استفاده کرد.
۱- استفاده از نخ دندان :
معمولا از حدود ٣/۵ سالگى که تماس بین دندانهاى کودک بسته مى شود آغاز مى گردد، مى توان از نخ دندانهاى داراى هولدر که یکبار مصرف و کوچک هستند استفاده نمود و مابین دو دندان کرسى کودک را با دقت بیشترى نخ دندان کشید.
۲- تغذیه قبل از خواب:
اکیدا توصیه مى شود که مادران از آب میوه هاى شیرین یا شیر شیرین شده با نبات یا عسل خودارى نمایند زیرا هنگام خواب ترشح بزاق قطع شده و شستشوى طبیعى دندانها اتفاق نمى افتد بدین ترتیب محیط دهان براى مدت طولانى اسیدى مانده و میناى دندان از بین رفته و منجر به پوسیدگى عمیق و وسیع دندان مى گردد.در صورتی که کودک قبل از خواب، عادت دارد شیر بنوشد، بهتر است آب جوشیده جایگزین آن شود.
۳- پستانک :
استفاده از پستانک هنگام خواب علاوه بر ایجاد مشکلات تنفسى به دلیل باز ماندن و خشکى دهان باعث پوسیدگی دندان شده و بر رویش دندان ها و شکل گیری فک اثر می گذارد.لذا بهتر است استفاده از پستانک به سنین پائین تر از ۲سالگی محدود شود.
بهتر است یک برنامه منظم برای مسواک زدن کودک طراحی شود. باید توجه داشت، کودکان تا ۶سالگی در مسواک زدن و تا ۱۰سالگی در استفاده از نخ دندان مهارت کافی ندارند و والدین باید به آنها کمک کنند.اگر کودک هنگام مسواک بدخلقی می کند می توان از روش های زیر بهره گرفت.
وقتی که کودک خسته نیست باید مهارت مسواک زدن به او آموزش داده شود و والدین او را همراهی کنند، از کودکان بزرگ تر نیز بهتر است کمک گرفته شود.
هنگام خرید مسواک به کودک اجازه دهید که خودش مسواکش را انتخاب کند. توصیه می شود والدین سه نوع خمیردندان با طعم های مختلف خریداری و از کودک بخواهند که هر بار برای مسواک زدن یکی را انتخاب کند. والدین باید توجه داشته باشند کودکان با تشویق برانگیخته می شوند.
عکس یک کودک همسال هنگام خندیدن یا مسواک زدن درحالی که دندان های سفیدش نمایان است به کودک انگیزه لازم برای مسواک زدن خواهد داد یا تهیه یک جدول هدیه و برای هربار مسواک زدن اهدای یک برچسب ستاره طلایی مؤثر خواهد بود.
۴- شیر مادر:
شیرمادر نیز با تمام مزایا و فوایدش،بهخاطر داشتن قند قابل تخمیر لاکتوز، پوسیدگیزاست و به تمام مادرانی که کودکان خود را با شیرمادر تغذیه میکنند توصیه میشود، حتما بعد از آنکه کودکشان شیر نوشید،به او آب بخورانند تا دندانها تمیز شود و سطح دندانهای کودکشان را با یک گاز یا پارچه مرطوب،تمیز کنند.
۵- فلوراید:
فلوراید مادهای مغذی است که با نفوذ به ساختمان دندان میتواند به استحکام آن کمک کرده و از پوسیدگی آن جلوگیری کند. فلوراید، میتواند بهصورت خوراکی و یا موضعی وارد ساختمان دندان شود. فلورایدتراپی روشی است که به کمک آن در مطب دندانپزشکی، فلوراید بر روی دندان کودکان قرار گرفته و به استحکام آنها کمک میکند. این عمل از حدود ۳ سالگی برای کودکان توصیه میشود.